İlk olarak kurt deyince aklımıza ne geliyor?Şüphesiz çoğunluk ''Vahşi ortamda yaşayan köpektir'' der.Bu ne kadar doğru ne kadar yanlış bunu tartışmayacağım.Sonuçta kurtlar Köpekgiller(canidae) familyası içerisinde.Yani bir bakıma kurt,köpeğin alt dallarından biridir mantığı kurulabilir.
Neyse işin bilimsel kısmına geçelim.Kurtlar aslında köpekgillerden türemiş bir tür olarak adlandırılsada aslında kalıtsal olarak kurt,köpeğin atasıdır.Yani bu cümlemdende anlaşılabileceği gibi kurtlar,köpeklerden çok daha önce yeryüzünde yaşıyorlardı.
Kurtların özellikleri:Kurtlar köpekgillerin en iri türüdür.Fakat hepsi iri demiyorum çünkü bir rotweilerın ağırlığının yarısı kadar olan kurtlarda mevcut.Kurtlar ortalama olarak boydan boya 140-150 cm ve 50-55 kg ağırlığa sahiptir.Yerden yükseklikleri ortalama 65 cm'dir.Kurtlar yaşadıkları çevreye göre çok çeşitli boyutlarda olabilir.Örneğin kanada'da yaşayan tundra kurdu 160cm boydayken,arabistan-meksika gibi kurak yerlerde yaşayan kurtlar 80cm'i geçmez.Genel olarak soğuk iklimde yaşayan üyeleri daha iridir ve tüyleri uzundur.
Bilindiği gibi kurtlar vahşi hayvanlardır.Tavşan,kuş,geyik,kemirgen ve daha ne bulursa yiyebilirler.
Çok aç kalmış bir kurt yemek seçmez.Sürü halinde;kendi ağırlıklarının 4-5 katı hayvanları avlayabilirler.Kurtlar hiyerarşik olarak müthiş bir düzen içerisinde olduklarından avlanma stratejileri maximum seviyededir.Aslan ve diğer avcılarda olduğu gibi,öldürülen avdan sonra yemek tartışması yaşanmaz.Sürünün lideri alfa erkek ilk olarak yeme hakkına sahiptir ve diğer kurtlar bu kuralı asla bozmaz.Alfa erkeği her ne kadar liderliğinin getirdiği üstünlüklerden yararlansada,sürüye disiplin getirmek zorunda olduğundan büyük sorumluluk altındadır.
Kurtlar hayatlarında eş değiştirmeyen nadir canlılardandır.Asla kendi kanından bir kurtla çiftleşmezler.8-10 kişilik aile halinde sürü oluştururlar.(alfa erkeği,alfa dişi,çocuklar ve onların çocukları) Sürüde yaralanan yada hasta bir kurt varsa aile o kurdun arkasını kollar.
Bunların dışında sürüden kovulan yalnız yaşayan kurtlarada rastlanmıştır.Kurtlar yaşadığı zor şartlara adaptasyonla cevap vermiştir.Soğuk yerlerde yaşayanları uzun kürklere ve kalın pençelere(karda rahat ilerlemek için) sahiptir.Çok uzun süre boyunca aç kalabilirler.Çok aç kalan kurtlarda bitkisel beslenme dahil,anormal beslenme alışkanlıkları görülebilir.
Kurtların köpeklerden ayrımını yapmak gerekirse şu şekilde olabilir;
1)Kurtlar köpeklerden farklı olarak genelde daha uzun kürke sahiptir.
2)Kurtların kuyrukları köpeklerden farklı olarak kıvrık değildir.
3)Kesici dişleri ve köpek dişleri köpeklerden daha uzun ve çok daha sivridir.
4)Köpeklerin kafatasları,kurtlarla karşılaştırıldığında çok farklıdır.Bu kafa iskeletlerini karşılaştırarak net bir şekilde anlaşılabilir.
5)Kurtların vücutları,köpeklere kıyasla daha uzun ve göğüsleri incedir.Burunları kulaklardan geldikçe üçgen bir hal alır ve hafif yukaru doğru kıvrıktır.Köpeklerde ise burun tarafı daha küttür ve aşağı doğru uzar.
6)Kurtlar vahşi ortama uyum sağladıklarından dolayı,uzun mesafeli koşularda çok iyidir.Hiç durmadan 30-35 km boyunca koşabilirler.Köpekler ise bunun 10'da birinde yorulurlar.
7)Kurtların gözleri,köpeklere göre daha çekiktir.
8)Kurtlar ön ayaklarıyla bastıkları yere arka ayaklarıylada basarak yürür.Hatta sürü aynı izlere basarak yürür.Bunun nedeni fazla iz yapmamak ve gizliliği korumaktır.
Tundra kurdu (Canis lupus albus) |
Şimdi kurtların doğal düşmanları kısmına gelelim.Kurtların öyle ahım şahım bir düşmanları bulunmaz.Tabi en büyük düşmanları olan insanları saymıyorum.Diğer düşmanlarını sayacak olursak,diğer kurtlar,ayılar,pumalar ve vaşaklar sayılabilir.Kurtlar genelde sürü halinde dolaştıkları için aslında doğal düşmanları yoktur.Aklı başında hiçbir canlı 10-15 kişilik kurt ailesinin 100 metre yakınına bile yaklaşmak istemez.Fakat bazen süründen ayrılan yada kovulan kurtlar;puma,vaşak gibi yırtıcı kedilerle karşılaşmak zorunda kalabilir.Böyle durumlarda genellikle savaşmazlar fakat av çıkarları çakışırsa savaşmaktan çekinmezler.Vaşak,en iri kurtlardan olan kanada kurdu için kolay lokmayken,puma;kurt için çok zorlu bir rakip olabilir.Kurdun en büyük silahı kalın kürküdür.Ayrıca çenesi çok kuvvetlidir ve dişleri aşırı derecede sivridir.Puma ise pençelerini kullanarak savaşır ve kurda kıyasla çok daha hızlı ve çeviktir.Böyle bir karşılaşmada sonuç değişsede genel olarak iki hayvanda yaralanıp yorulunca birbirlerinden uzaklaşır.Bunun haricinde birebir olarak bazen ayılarlada dövüştükleri bilinir.Çok aç kaldıkları zaman insanların yaşadıkları bölgelere sızıp evcil hayvanlarıda avladıkları bilinir(tavuk,koyun,keçi,köpek ne varsa) Ülkemizde bilindiği gibi kurtlara karşı kangal köpekleri kullanılır.Fakat gerek ülkemizde yaşayan kurtların boyut olarak fazla iri olmaması,gerekse kangallarda tasma bulunması böyle bir karşılaşmada kangalların üstünlüğünü getirir.Fakat doğal ortamındaki avcı bir kanada kurdunun,heleki alfa kurdunun,herhangi bir köpek tarafından öldürülmesi olanaksızdır.
Doğu Kanada kurdu (Canis lupus lycaon) |
Bunların haricinde kurt gibi doğa harikası hayvanların zevk uğruna yada para uğruna,soylarını tüketecek derecede avlayan böyle bir insanoğluyla aynı türü paylaştığımada bezen utanıyorum.
Son olarak, böyle aşağılık İnsanlara tavsiyem; Bu hayvanları belgesellerde izleyerek en azından onlar kadar olmayı öğrenin.Hayata neden geldiğinizi sorgulayın.Unutulmamalıdır ki insan olmak,hayvanlardan daha bilinçli olarak doğaya uyum sağlamak demektir.Oysa görüyorum ki bazıları hayvanların yanına bile yaklaşamıyor...
İzleyip hayran kaldığım bir tundra kurdu belgeselini ararken yolum düştü okudum yazınızı gerçekten saygıyı hak eden hayvanlar gerçi hangi hayvan hak etmiyor ki? Dediğiniz gibi sadece ne için yaratıldığını biliyorlar ve buna göre yaşıyorlar biz insanlar ise maalesef mümkün olduğunca çok şeyi deneyip hangisini beğenirsek onun için ve onun şartlarına göre yaşıyor,değişiyoruz. Ağzınıza sağlık.
YanıtlaSil